Behandelingen colitis ulcerosa

Wat is het?

In eerste instantie wordt colitis ulcerosa behandeld met 5-ASA preparaten. Het werkzame bestanddeel, 5-aminosalicylzuur, remt ontstekingen in de darmwand.

Hoe dien je het toe?

5-ASA preparaten zijn beschikbaar in de vorm van capsules, klysma’s, korrels, tabletten en zetpillen. Capsules, korrels en tabletten neem je via de mond (oraal) in en klysma’s en zetpillen worden via de anus (rectaal) toegediend. Welke toedieningsvorm je nodig hebt, hangt met name af van de plaats van de ontsteking. Per vorm komt de werkzame stof namelijk in een ander deel van je darmen vrij.

Welke geneesmiddelen worden voorgeschreven?

Tot de medicijngroep 5-ASA behoren:

Het effect en de bijwerkingen van geneesmiddelen zijn niet bij iedereen hetzelfde, daarom is het belangrijk om met je arts te bespreken wat voor jou de juiste behandeling is.

Voor meer informatie over geneesmiddelen neem contact op met je arts of apotheker, kijk op apotheek.nl of lees de bijsluiter.

Wat is het?

Corticosteroïden zijn de chemische variant van steroïden. Dit zijn hormonen die van nature door de bijnierschors worden aangemaakt. Ze onderdrukken het afweersysteem en hebben een sterke ontstekingsremmende werking. Deze middelen kunnen worden voorgeschreven bij een plotselinge, ernstige verergering van de klachten.

Hoe dien je het toe?

Corticosteroïden zijn beschikbaar in de vorm van capsules, klysma’s, korrels, poeder voor injectievloeistof, schuim en tabletten. Capsules, korrels of tabletten neem je via de mond (oraal) in, klysma’s en schuim dien je rectaal toe en de opgeloste poeder wordt via een injectie (intraveneus) toegediend. Welke toedieningsvorm je nodig hebt, hangt onder andere af van de plaats en de ernst van de ontsteking.

Welke geneesmiddelen worden voorgeschreven?

Het effect en de bijwerkingen van geneesmiddelen zijn niet bij iedereen hetzelfde, daarom is het belangrijk om met je arts te bespreken wat voor jou de juiste behandeling is.

Voor meer informatie over geneesmiddelen neem contact op met je arts of apotheker, kijk op apotheek.nl of lees de bijsluiter.

Wat is het?

De stoffen 6-mercaptopurine, 6-thioguanine, azathioprine, ciclosporine en tacrolimus behoren allen tot de groep immunosuppressiva, maar zijn onderling heel verschillend. Bij ernstige vormen van colitis kan ciclosporine, of eventueel als alternatief tacrolimus, worden gebruikt. De overeenkomst tussen deze medicijnen is dat ze gericht zijn op het onderdrukken van het afweersysteem, maar ze doen dat elk op een specifieke manier. Door het onderdrukken van het afweersysteem, neemt de activiteit van de ontsteking af.

Hoe dien je het toe?

6-mercaptopurine, 6-thioguanine en azathioprine zijn beschikbaar in de vorm van tabletten. Deze neem je via de mond in. Ciclosporine is beschikbaar in de vorm van een concentraat voor infuus en tabletten. Het concentraat wordt in het ziekenhuis door middel van een infuus (intraveneus) toegediend en tabletten neem je via de mond in.

Welke geneesmiddelen worden voorgeschreven?

Het effect en de bijwerkingen van geneesmiddelen zijn niet bij iedereen hetzelfde, daarom is het belangrijk om met je arts te bespreken wat voor jou de juiste behandeling is.

Voor meer informatie over geneesmiddelen neem contact op met je arts of apotheker, kijk op apotheek.nl of lees de bijsluiter.

Biologische geneesmiddelen

Wat is het?

Biologische medicijnen, ook wel biologicals genoemd, worden via een biotechnologische weg gemaakt. Dat betekent dat deze medicijnen met behulp van levende organismen of cellen worden gemaakt. Dit in tegenstelling tot ‘klassieke’ medicijnen, welke worden gemaakt door het samenvoegen van chemische stoffen.

Een behandeling met biologische medicijnen onderdrukt het afweersysteem. Er zijn verschillende soorten biologische medicijnen die allemaal het afweersysteem onderdrukken, maar aangrijpen op verschillende eiwitten in het ontstekingsproces. Deze verschillende eiwitten kunnen allemaal een rol spelen in het ontstekingsproces en de geneesmiddelen werken dan ook verschillend.

Anti-TNF therapie onderdrukt de ontsteking stimulerende stof TNF-alfa. Dit is een lichaamseigen eiwit dat een rol speelt bij het ontstaan van ontstekingen.

Integrine blokkers zijn ook biologische geneesmiddelen, maar met een ander werkingsmechanisme dan anti-TNF. Ze grijpen aan op het zogenaamde α4β7 integrine, een ander eiwit dat een rol speelt in het ontstekingsproces.

Interleukines zijn ook eiwitten die een rol spelen bij ontstekingen. Interleukine-remmers kunnen zich binden aan deze eiwitten en remmen daardoor hun werking. Er zijn verschillende interleukines die een rol spelen bij colitis ulcerosa waaronder IL-12 en IL-23. Remming van deze eiwitten heeft als gevolg dat het ontstekingsproces en het afweersysteem geremd wordt.

Tegenwoordig zijn er ook zogenaamde biosimilars op de markt voor de behandeling van colitis. Een biosimilar lijkt op een origineel biologisch geneesmiddel (het biologisch referentiegeneesmiddel), maar is niet in alle opzichten hetzelfde en is dan ook geen kopie daarvan. Elk biologisch geneesmiddel heeft namelijk unieke eigenschappen. Bovendien verschillen productieprocessen per fabrikant.

Je arts zal je informeren of je het origineel of een biosimilar krijgt toegediend.

Hoe dien je het toe?

Biologische geneesmiddelen zijn beschikbaar in de vorm van prikpen, injectie of een infuus. De injectievloeistof wordt thuis door middel van een injectiepen zelf toegediend en het infuus wordt in het ziekenhuis toegediend.

Welke geneesmiddelen worden voorgeschreven?

Het effect en de bijwerkingen van geneesmiddelen zijn niet bij iedereen hetzelfde, daarom is het belangrijk om met je arts te bespreken wat voor jou de juiste behandeling is.

Voor meer informatie over geneesmiddelen neem contact op met je arts of apotheker, kijk op apotheek.nl of lees de bijsluiter.

JAK-remmers

Wat is het?

JAK-remmers zijn medicijnen die de activiteit van bepaalde enzymen in lichaamscellen remmen. Het gaat om zogenoemde januskinasen (JAK). Deze enzymen zijn onder andere betrokken bij ontstekingen en immuunreacties. Door deze JAK's te remmen kan het ontstekingsproces worden geremd.

Hoe dien je het toe?

JAK-remmers komen in de vorm van een tablet. De aanbevolen dosering verschilt per geneesmiddel en wordt door je arts vastgesteld en voorgeschreven. Gebruik altijd de dosering die je arts heeft voorgeschreven en nooit meer of minder.

Welke geneesmiddelen worden voorgeschreven?

Tot de JAK-remmers behoren upadacitinib, tofacitinib en filgotinib.

Het effect en de bijwerkingen van geneesmiddelen zijn niet bij iedereen hetzelfde, daarom is het belangrijk om met je arts te bespreken wat voor jou de juiste behandeling is.

Voor meer informatie over geneesmiddelen neem contact op met je arts of apotheker, kijk op apotheek.nl of lees de bijsluiter.

Overige geneesmiddelen

Een ander geneesmiddel is ozanimod, bekend onder de merknaam Zeposia. Dit is een sfingosine-1-fosfaat (S1P)-receptormodulator. Dit is geen biologisch geneesmiddel. Ozanimod wordt gebruikt wanneer de standaardbehandeling of biologische geneesmiddelen niet goed genoeg hebben gewerkt of niet kunnen worden gebruikt door de patiënt. Het is beschikbaar in de vorm van een capsule en wordt via de mond (oraal) ingenomen.

Het effect en de bijwerkingen van geneesmiddelen zijn niet bij iedereen hetzelfde, daarom is het belangrijk om met je arts te bespreken wat voor jou de juiste behandeling is.

Voor meer informatie over geneesmiddelen neem contact op met je arts of apotheker, kijk op apotheek.nl of lees de bijsluiter.